Trong bối cảnh công nghệ mạng di động phát triển nhanh chóng, Việt Nam đang thực hiện chiến lược đầu tư song song vào cả 4G và 5G để vừa duy trì sự ổn định, vừa đảm bảo tính đột phá của công nghệ mới. Bộ Thông tin và Truyền thông (Bộ TTTT) và các nhà mạng lớn như Viettel, VNPT, MobiFone đều khẳng định tầm quan trọng của 4G như một hạ tầng nền tảng không thể thiếu đến tận năm 2030.
4G vẫn là công nghệ chủ đạo đến 2030
Dự báo từ Hiệp hội Di động Thế giới (GSMA) và Ericsson cho thấy, 4G sẽ vẫn chiếm ưu thế với 55% số lượng thuê bao di động đến năm 2025, và giảm dần nhưng vẫn chiếm đa số vào năm 2028. Vì vậy, Bộ TTTT tiếp tục duy trì tần số cho cả 4G và 5G sau khi tắt sóng 2G, nhằm đảm bảo các nhà mạng có thể khai thác tối đa hạ tầng hiện tại, đặc biệt là trên băng tần 900 MHz. Đây cũng là định hướng để 4G vẫn đóng vai trò mạng cơ bản phục vụ cả dịch vụ thoại và data đến năm 2030 và thậm chí xa hơn.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, năm 2024 sẽ là thời điểm thương mại hóa 5G trên toàn quốc, song các nhà mạng vẫn phải chú trọng đầu tư cho hạ tầng 4G. Ông cũng chỉ ra rằng, với đặc điểm tần số thấp của 4G giúp mạng lưới phủ sóng rộng hơn, việc đấu thầu tần số 700 MHz sẽ giúp nhà mạng mở rộng vùng phủ sóng 4G và đảm bảo chất lượng dịch vụ đến người dân vùng sâu, vùng xa.
Kế hoạch phát triển và phủ sóng 4G của 3 nhà mạng lớn
Viettel, với vùng phủ sóng 4G hiện đạt 95% dân số, đang tiếp tục đầu tư mạnh vào hạ tầng này song song với triển khai 5G. Năm 2023, Viettel đã bổ sung 6.000 trạm phát sóng mới và nâng cấp băng thông cho 53.000 trạm khác, đáp ứng nhu cầu của hơn 4 triệu người dân ở các vùng sâu, vùng xa. Hướng đến năm 2025, Viettel đặt mục tiêu phủ sóng 4G đến 98% dân số, đồng thời triển khai thêm 7.000 trạm phát sóng mới để phục vụ tốt hơn nhu cầu gia tăng về data và dịch vụ kỹ thuật số.
Theo bà Nguyễn Thị Tâm, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Mạng lưới Viettel, 4G vẫn sẽ là mạng chủ đạo trên toàn cầu và tại Việt Nam đến năm 2035, tương tự vai trò của mạng 2G trước khi bị tắt sóng. Do đó, Viettel không chỉ duy trì mà còn phát triển, mở rộng hạ tầng 4G để đảm bảo chất lượng mạng cho người dân.VNPT cũng xác định song song phát triển 4G và triển khai thương mại hóa 5G, với mục tiêu phủ sóng 98% dân số vào năm 2025. Tốc độ tải xuống trung bình của VNPT đạt 40 Mb/s cho 4G và 100 Mb/s cho 5G. Theo ông Đỗ Mạnh Dũng, quyền Giám đốc Ban khách hàng cá nhân VNPT VinaPhone, việc mở rộng phủ sóng 4G là nền tảng giúp người dùng chuyển đổi sang các dịch vụ số hiệu quả hơn. VNPT cam kết sẽ giải quyết triệt để các khu vực “lõm sóng”, nhằm đảm bảo tất cả khách hàng đều có thể trải nghiệm dịch vụ tốt nhất.
MobiFone đã lên kế hoạch bổ sung khoảng 4.000 trạm phát sóng 4G trong năm 2025, nhằm đảm bảo vùng phủ sóng rộng hơn và nâng cao chất lượng mạng. Ông Nguyễn Đình Dũng, Phó trưởng Ban Dịch vụ Viễn thông MobiFone, cho biết nhà mạng này đang nỗ lực truyền thông về việc chuyển đổi từ 2G sang 4G và tối ưu hóa mạng lưới để phục vụ khách hàng. Đây là một trong những bước đi cần thiết để đảm bảo người dùng 4G có thể tiếp cận dịch vụ mạng ổn định khi 2G dần bị loại bỏ.
Bộ TTTT tiếp tục quy hoạch băng tần 700 MHz để đấu giá, tạo điều kiện cho các nhà mạng có thêm tần số phục vụ cho cả công nghệ 4G và 5G. Phó Cục trưởng Cục Viễn thông, ông Nguyễn Phong Nhã, cho biết kế hoạch này sẽ được triển khai từ nay đến cuối năm, giúp nâng cao chất lượng dịch vụ và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dùng. Các doanh nghiệp viễn thông sẽ được cấp thêm tần số để đảm bảo khả năng phủ sóng tốt hơn, phục vụ cả nhu cầu hiện tại và mở rộng trong tương lai.
Với định hướng của Bộ TTTT và chiến lược đầu tư của các nhà mạng lớn, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển công nghệ mạng 4G và 5G song song. 4G vẫn giữ vai trò mạng nền tảng, phục vụ nhu cầu kết nối dữ liệu của người dân cả ở khu vực thành thị và nông thôn, trong khi 5G sẽ là bước tiến đột phá mang lại tốc độ và tính năng mới cho các ứng dụng tiên tiến. Sự đầu tư bền vững vào cả hai công nghệ này sẽ đảm bảo tính ổn định và khả năng tiếp cận cao cho người dùng, đặt nền móng vững chắc cho một Việt Nam số hóa toàn diện.
3 yếu tố chính ảnh hưởng tới trải nghiệm và tốc độ mạng 5G tại Việt Nam
