5G đưa điện thoại xách tay vào ngõ cụt: Liệu người dùng còn lựa chọn khác?

Việc không hỗ trợ 5G là lý do khiến nhiều smartphone không chính ngạch trở nên thua thiệt khi so sánh với sản phẩm chính hãng đang bán tại Việt Nam.

Hiện trạng điện thoại xách tay trước sự bùng nổ của 5G

Việc không hỗ trợ mạng 5G đang khiến nhiều dòng điện thoại xách tay gặp trở ngại tại Việt Nam, đặc biệt khi so sánh với những mẫu điện thoại chính hãng. Theo ông Hoàng Đức Thanh, Phó giám đốc Trung tâm kỹ thuật toàn cầu của Viettel Network, chỉ riêng mạng Viettel đã ghi nhận từ 500.000 đến 600.000 thiết bị xách tay không đủ tiêu chuẩn để dùng 5G tại Việt Nam. Những con số này chỉ phản ánh từ một nhà mạng; nếu tính thêm các mạng khác, số lượng có thể vượt mốc một triệu thiết bị.

Các thiết bị xách tay thường được trang bị phần cứng hỗ trợ 5G, nhưng lại bị khóa tính năng hoặc giới hạn về phần mềm để chỉ hoạt động tại thị trường nhất định. Đối với nhiều điện thoại Android nội địa Trung Quốc, chẳng hạn như của Xiaomi, máy bị khóa bootloader hoặc yêu cầu đăng nhập tài khoản khu vực. Việc này khiến điện thoại khó cài đặt các bản ROM quốc tế để tích hợp tiếng Việt hay dịch vụ Google.

Điện thoại xách tay hết thời vì công nghệ phát triển

Ngoài ra, một số dòng máy Trung Quốc còn gặp các lỗi thông báo chậm hoặc không tương thích hoàn toàn với hệ điều hành quốc tế, làm giảm trải nghiệm sử dụng. Một sự cố từng xảy ra khi điện thoại Vivo xách tay quét chip NFC trên căn cước công dân Việt Nam, gây hỏng phần cứng NFC.

Trong lộ trình ngừng sóng 2G và 3G tại Việt Nam, vấn đề này trở nên nghiêm trọng hơn với các thiết bị không hỗ trợ VoLTE, như dòng Google Pixel. Những thiết bị này sẽ dần mất khả năng nghe gọi khi các băng tần cũ bị cắt bỏ.

Đáng chú ý, từ dòng iPhone 14, Apple đã loại bỏ khe SIM vật lý tại Mỹ, khiến việc sử dụng máy xách tay tại Việt Nam phải qua nhiều thủ thuật can thiệp phần cứng như đục khung viền hay tháo lưng máy để gắn SIM. Điều này không chỉ tiềm ẩn rủi ro cho thiết bị mà còn khiến dòng máy xách tay khó hấp dẫn người dùng hơn, bất chấp mức giá thấp hơn.

Ngay cả trên một số điện thoại chính hãng, sự không tương thích với mạng 5G vẫn xuất hiện. Điển hình là Sony Xperia được bán gần đây tại Việt Nam, dù trang bị phần cứng 5G nhưng lại không kết nối được 5G trong nước. Nhà mạng tiết lộ, chi phí để kiểm định 5G tại Việt Nam có thể lên đến hàng chục nghìn USD cho mỗi thiết bị, khiến nhiều nhà sản xuất lựa chọn không hợp chuẩn cho những dòng máy bán hạn chế, nhằm tiết kiệm chi phí.

Sự phức tạp trong quy chuẩn và kết nối mạng hiện đại như 5G đang dần tạo ra rào cản đáng kể với các thiết bị không chính ngạch. Điều này có thể xem như động thái từ phía nhà sản xuất nhằm giảm thiểu thiết bị xách tay, tạo lợi thế cho sản phẩm chính hãng.